Her geçen gün yeni bir diyet programıyla tanışıyor, kesin sonuçlar vadeden diyet listelerinden haberdar oluyoruz. Neyin doğru neyin yanlış olduğunu bilmenin zorlaştığı günümüzde merak ettiklerimizin yanıtını bir uzmandan yanıt almak için Diyetisyen Bilgehan Şekerci’nin kapısını çaldık. Şekerci, çalışmalarını ve özellikle sağlıklı beslenme konusunda yapılan hataları siz okuyucularımız için anlattı…

Sizi ve çalışmalarınızı yakından tanıyor olsak da bize son zamanlardaki çalışmalarınızdan bahseder misiniz?

Uzman diyetisyen olarak ofisimde sağıklı beslenme, kilo verme, kilo alma, hamilelikte beslenme, sporcularda beslenme ve hastalıklarda beslenme üzerine destek veriyorum. Ayrıca, okullarda ve firmalarda beslenme üzerine seminerler düzenliyorum. Ofisime gelme imkanını olmayan, farklı şehir ya da ülkelerdeki kişiler için de görüşmelerimizi facetime ile yaptığımız online beslenmeyle destek sağlıyorum.

Beslenme, sağlığımız için oldukça önemli. Ancak yanlış seçimler veya özen göstermeme gibi nedenlerle sıkça beslenme sorunları yaşanıyor. Bu konuda neler söylersiniz?

Evet, maalesef beslenme konusuna yeteri kadar özen göstermiyoruz. Hayatta önceliklerimiz değişebiliyor. Aslında ilk olarak kendimize ve bedenimize özen göstermeliyiz. Bedenimiz ne kadar sağlıklı ve mutluysa biz de o kadar mutluyuz. Bu konuda öğünlerimizde hem bedenimizi hem de ruhumuzu doyuracak ve bize keyif verecek sağlıklı alternatifler seçmek ve hazırlamak çok önemli.

Sağlıklı beslenme nedir, nelerden oluşur?

Sağlıklı beslenmeyi kendi içinde ‘yeterli’ ve ‘dengeli beslenme’ olarak ikiye ayırabiliriz. Yeterli beslenme ile dengeli beslenme, aynı olgular değillerdir. Yeterli beslenme, vücudumuzun ihtiyacı kadar enerji ve besin öğesini günlük beslenmemiz ile karşılamamız anlamına gelir. Yetersiz beslenme sonucunda, beslenme yetersizliğine bağlı bazı hastalıklar oluşur. Bu hastalıklar, enerji ve protein yetersizliğine bağlı olarak oluşabilecek malnutrisyon veya mineral ve vitamin yetersizliklerinden oluşabilecek hastalıklardır. Dengeli beslenme ise vücudumuzun gerek duyduğu enerji ve besin öğelerini farklı besin gruplarından sağlamayı açıklayan ifadedir. Dengeli beslenebilmek için, günlük beslenme planımızda bütün besin gruplarından alınması gerekir. Dengesiz beslenmeyi tek tip beslenme olarak da açıklanabilir. Sizin günlük enerji ve besin öğesi ihtiyacınız “A” ise ve siz bu “A’nın” büyük bir kısmını sadece tek bir besin grubundan karşılıyorsanız, dengesiz besleniyorsunuz demektir. Dengesiz beslenme de yetersiz beslenme gibi uzun vadede beslenme yetersizliği hastalıkları veya şişmanlık olarak karşımıza çıkabilir.

Zayıf olmak uğruna bilinçsizce uygulanan diyetler hakkında neler söyleyeceksiniz? Her diyet kişiye özel mi olmalı?

Bu tarz diyetler kişilere sadece tartıdaki rakamın düşmesini vaad etmektedir. Fakat kişiye özgü olmadığı için maalesef kaybedilen kilo kaybı sağlıklı da değildir. Yağ dokusu ile birlikte kas kaybına da neden olmaktadır. Kas kaybı, metabolizmayı da yavaşlattığı için verilen kiloların kalıcılığı da olmaz ve bir süre sonra aynen geriye alınır. Nasıl herkesin parmak izi kişiye özel ise beslenme programları da kişiye ve kan tahliline özel olmalıdır.

Diyet programları hazırlarken, kişinin bünyesine uygun olmasının yanı sıra kişisel isteklerini nasıl karşılayabiliyorsunuz?

Oluşturduğum programın sürdürülebilir olması için kişinin isteklerini, yaşam şeklini, sevdiği, sevmediği yiyecekleri, sosyal yaşantısını da mutlaka göz önünde bulunduruyorum. Örneğin, alkol alan birisi ise ‘hayatınızdan komple çıkartın, yasak” demiyorum. Tabii ki öncelikle kan tahliline göre de sıklık ve miktarını belirleyerek, alkol aldıktan sonra diğer öğünlerde neler yapması gerektiğini konuşuyorum. Kısacası sağlıklı boyutlarda ortak bir paydada buluşuyoruz.

Doğru bilinen beslenme yanlışları neler? Sık yapılan hatalar neler?

En çok yapılan doğru bilinen yanlışlardan biri aç kalarak kilo verebilirim düşüncesi. Maalesef öğün atladığımızda ya da kaloriyi ciddi oranda kıstığımız zaman, tartı hızlı bir şekilde azalabilir ama kas kaybı da olacağından kişi yeteri kadar incelemez ve dokusunda yumuşamalar, sarkmalar da görülebilir, ayrıca kalıcığı da olmaz. Detokslar ve bu tarz içecekler son zamanlarda kilo vermek için sıklıkla tercih edilmeye başlandı. Fakat detoks bir kilo verme yöntemi değildir. Tek başına kilo verme amacı ile tercih edilmemelidir.

Diğer hatalardan biri de ekmeği komple hayatımızdan çıkartmak… Eğer ki beyaz ekmek tüketiyorsanız ve hayatınızdan çıkarırsanız evet mutlaka faydası olacaktır fakat vücudumuzun temel enerji kaynağı karbonhidratlardır; sağlıklı dediğimiz esmer, tam tahıllı, çavdar, yulaflı gibi ekmeklere yani sağlıklı karbonhidratlara da ihtiyacı vardır. Tabii ki miktarı kişiden kişiye göre değişir. Bir diğer konusu ise ara öğün sıklığıdır. Herkes 3 ana 3 ara beslenmek zorunda değildir. Bu da tamamen kişiye ve kan tahliline göre değişkenlik göstermektedir

Beslenme düzenimizi ve kilomuzu nasıl koruyabiliriz?

Oluşan beslenme düzeni bireye özgü ise ve yaşam şekli haline getirebiliyorsak aslında hem düzenimizi hem de kilomuzu rahatlıkla koruyabiliriz.

 Kilo kontrolünde dikkat edilmesi gereken noktalar neler?

Özellikle kilo verdikten sonra kişiler mutlaka kilo koruma programı ile devam etmelidirler, programı bir anda bırakmak doğru değildir. Çünkü, verilen kilolar biraz nankördür, keskin bir şekilde bıraktığımız zaman kilo almak çok daha kolaydır. Süreçlere bölerek enerji gittikçe artırılmadır ve aralıklarla kontrol edilmelidir. Diğer bir nokta ise dengeleme mantığıdır. Hayatımızda olduğu gibi beslenmemizde de denge çok önemlidir. Nasıl dengelememiz gerektiğini iyi öğrenmek gerekiyor.

 Siz beslenmenizde nelere dikkat ediyorsunuz?

Yoğun bir tempo ile çalıştığım için, özellikle öğün atlamamaya özen gösteriyorum. Eğer ki yemek yemeye vakit bulamayacaksam da mutlaka ki ara öğün yapıyorum. Gün içerisinde yeteri kadar su tüketmeye özen gösteriyorum. Ne kadar içtiğimi görebilmek için ölçülü bardakları tercih ediyorum.

 Türkiye’de beslenme ve diyetisyenlere bakış açısı nasıl?

Sağlıklı beslenme denilince eşittir diyet ve bu da eşittir aç kalmak olarak düşünülüyordu. Diyetisyen denilince de ilk akla kilo vermek geliyordu. Ama görüyorum ki gittikçe bu algı değişiyor. Artık sağlıklı beslemenin dengeli ve yasaksız ve kişiye özgü bir beslenme şekli olduğu, diyetisyenlerin sadece kilo verdirmediği; hamilelikte, çocuklukta, hastalıklarda da sağlıklı bir beslenme programı oluşturabildiği görülüyor. Ofisime kilo problemi olmasa da ‘ben sağlıklı beslenmeyi öğrenmek istiyorum’ diyerek gelen kişi sayısı gittikçe artıyor. Bu da beni çok mutlu ediyor açıkcası.

 Yoğun iş temposu, insanların özellikle evlerinde sağlıklı yemekler pişirmesi konusunda engel olabiliyor. Bize kolay hazırlanabilecek sağlıklı tarifler için birkaç öneride bulunabilir misiniz?

Benim de çalışma saatlerim geç bittiği için aynı sorunlarla ben de karşılaşıyorum. Bazen yemek pişirebilecek vakit bulmakta zorlanabiliyorum. Ama yine de hazır gıdalara yönelmiyorum. Sebze yemeği pişirmeye vaktiniz yok ise sebzeleri haşlayarak, az yağda kavurarak ya da fırınlayarak terch edebiliriz. Hem pratik hem de lezzetli. Ya da baklagilleri haşlayarak salata şeklinde tercih edebilirsiniz. Hatta önceden haşlayarak buzdolabınızda hazır bulundurmanız işinizi kolaylaştıracaktır. Dilersiniz salatalarınızın üzerine peynir ya da lor peyniri koyarak lezzetlendirebilirsiniz. Et ya da köfte gibi besinleri önceden porsiyonlayarak dolabınızda bulundurursanız, fırın ya da ızgara olarak pratik bir şekilde pişirabilirsiniz.

Size danışmak isteyenler nasıl ulaşabilir?

Kazım Dirik Mahallesi Üniversite Cad.

No: 72 D: 610 Avcılar Lobi Parlas

Residence Bornova – İzmir

Tel: 0538 771 90 71 Ins: dyt.bilgehan

Facebook: diyetisyen bilgehan üzgen şekerci