Çağımızın hastalığı kanser, her geçen gün daha çok kişide görülmeye devam ederken, kemik metastazı da sıklıkla karşılaşılan bir durum olarak göze çarpıyor. Kemik metastazı ile ilgili detayları, bu konuda başarılı çalışmalara imza atan Doç. Dr. Burçin Keçeci’den dinledik…

Bu hafta çağımızın vebası olarak adlandırılan kanser hastalığı ve iskelet sistemimize etkilerini bir ortopedist olarak sizlerle konuşmak istedik. Bu hastalıkla ilgili aslında en az duyduğumuz uzmanlık dalı ortopedi. Bize ortopedinin rolünü biraz anlatabilir misiniz?

Kanser hastalığı vücudumuzdaki bütün organlara yayılabilmekte, buna kas ve iskelet sistemi de dahil. Hareket etmemizi sağlayan bu sistem kanserden etkilendiğinde hayat kalitemizde önemli kayıplar ortaya çıkmaktadır.

Son yıllarda “kanser hastalığı ne kadar çok yaygınlaştı, değil mi?” şeklindeki sorularla sık sık karşılaşır olduk. İnsanların bu gözlemi gerçekten doğru mu?

Bir anlamda doğru; aslında kansere yakalanma oranı çok fazla değişmedi, ama kansere yakalanan insan sayısında artma oldu. Çünkü insan nüfusu özellikle büyük şehirlerde belirgin şekilde arttı. Bu artış da karşımıza daha fazla kanser hastası olarak çıkıyor.

Hepimiz kanser hastalığı ile ilgili, belki kulaktan dolma ya da ilgili kaynaklardan okuyarak, birçok bilgiye sahip olduğumuzu düşünüyoruz. Ancak kanser hastalığının birçok tipi olduğu için teşhisleri ve tedavileri de farklı. Bizleri bu konuda bilgilendirebilir misiniz?

Öncelikle kanser hücrelerini tarif etmek gerekiyor. Bu hücreler vücudumuzdaki organları oluşturan hücrelerden köken alıyorlar. Normal hücrelerimizden farkları, çoğalma ve büyümelerinin kontrolünü kaybetmiş olmaları. Bu sebeple vücudu muza faydalı olmak yerine, bulundukları bölgedeki organ ve dokuların işlevini sağlıklı yapmasına engel oluyorlar. Kanser hücreleri, köken aldıkları hücre tiplerine göre adlandırılırlar. Epitel dokusundan köken alanlara karsinom (CA), bağ  dokusundan (mezenkimal doku) köken alanlara sarkom adı verilir. Bizlerin en sık gördüğü tip karsinomlardır (CA). Bunlara örnek olarak meme kanseri, akciğer kanseri, tiroid kanseri, böbrek kanseri,  prostat kanseri, kolon kanseri, mide kanseri, rahim kanseri ve yumurtalık kan – serini sayabiliriz. Örneğin, kadınlarda sık karşılaşılan meme kanseri, kemik metastazı yapma oranı yüksek kanserlerdendir.

Yukarıda saydığınız kanser tiplerinin günümüzde tedavi başarı oranları nasıl? Kanser teşhisini duyduğumuzda hepimizin dünya başına yıkılıyor çünkü…

Günümüzde modern kemoterapi, gelişmiş cerrahi teknikler ve radyoterapi (ışın tedavisi) ile çok başarılı sonuçlar alınabilmektedir. Hepimizin bildiği meşhur bir söz vardır: “Kanserden korkma, geç kalmaktan kork”. Bu söz çok doğrudur. Kanser tipine göre bu konuda uzmanlaşmış hekime geç kalmadan ulaşmak, tedavi şansını çok artırmaktadır. Ancak unutulmamalıdır ki bu hastalık uygun tedavi edildiğinde bile tekrar edebilmekte (nüks) ve vücudun başka organlarına sıçrayabilmektedir (metastaz). Kanser hastalarının takiplerini düzenli yaptırmaları gerekmektedir.

Kanser hastaları bir ortopediste hangi şikayetlerle başvuruyorlar?

En önemli başvuru şikayeti; başlangıçta şiddetli olmayan, ancak gün geçtikçe artan ağrı yakınması şeklinde oluyor. Bazı hastalarımız ise bizlere şansız bir deneyim yaşayarak, yani kırık şikayeti ile başvuruyorlar. Kalça bölgesi ağrılarının mutlaka araştırılması gerekir.

Ayrıca, kemik metastazı sebebiyle patolojikfemur boyun kırığı ile de karşılaşıyoruz. Bu durumda protez uygulaması ile tedavi uyguluyoruz ve genellikle hastalarımız kısa sürede hareket yeteneğini kazanma şansını yakalıyor. Ağrı yakınmasını biraz daha detaylandırmak gerekirse; başlangıçta hareket etmekle alakalı olabilen, ancak zaman içerisinde istirahat edildiği zaman bile tamamen geçmeyen künt bir ağrı, biz hekimlerin şüphelenmesine yeterli olabiliyor. Özellikle, daha önceden kanser teşhisi bulunan hastalarda ağrı yakınması mutlaka iyi muayene edilmeli ve gerekli tetkikler istenmelidir.

Yukarıda bahsettiğim kırıkların büyük çoğunluğu bu tür ağrıların üzerine gidilmemesi ve gerekli tahlillerin yapılmaması sonucu, gözden kaçan kemik metastazları sebebiyle oluşuyor. Kanserler sıklıkla omurga kemiklerimize metastaz yaparlar. Bu sebeple sırt ve bel ağrıları da önemsenmelidir. Kemik dokusuna kanser hücreleri yerleştiği zaman, kemiğin yıkılmasına sebep olan ve kemiği zayıflatan maddeler salgılarlar. Zayıflayan kemik dokusu çok küçük bir hareket veya çarpmayla kırılabilir, buna “patolojik kırık” denilir.

Burada hekiminiz kadar sizlerin de şüphelenmeniz, bu tatsız deneyimi yaşamamanızı sağlayacaktır. Tüm önlemlere rağmen böyle bir durum yaşadığımız zaman moralimizi bozmayalım, çünkü başarılı ameliyatlar ile kısa sürede tekrar ayağa kalkabilirsiniz.

Aydınlatıcı bu bilgilerden sonra okuyucularımıza, bu tür şikayetleri olduğunda hangi tetkikleri yaptırmaları gerektiğini özetleyebilirseniz çok mutlu oluruz.

İlk önce ağrı yakınmasının karakterini iyi ortaya koymamalılar. İstirahat edildiğinde bile geçmeyen ağrı varlığında mutlaka hekimlerine başvursunlar. Hekimleri onlardan öncelikle ağrıyan bölgenin direk grafisini (röntgen) istemelidir. Şüphe durumunda manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ayrıntılı bilgi verecektir.

Günümüzde kanser teşhisinden sonra metastaz taramasında en çok kullanılan tetkik PET-BT’dir (Pozitron emisyon tomografisi).PET-BT tetkiki sonrası metastaz tespit edilmeyen ancak bu tür ağrı yakınması olan hastalar da mı röntgen ve MRG çektirmek zorundalar?

Kesinlikle bu tetkikleri yaptırsınlar, çünkü PET-BT çekiminin üzerinden zaman geçmiş olabilir, PET-BT kemik metastazını yakalayamamış olabilir.

Bu değerli bilgileri bizimle paylaştığınız için çok teşekkür ederiz.

Ben çok teşekkür ederim, bütün hastalarıma acil şifalar diliyorum.

Mansuroğlu Mah. 1593/1. Sk. No: 6
D:K.8 Daire: 77 Bayraklı/İzmir
www.docdrburcinkececi.com
0 553 777 23 73 / 0 232 503 68 77

Instagram: doc.dr.burcin

https://www.instagram.com/p/BvdzCvZgWsU/